[64] ตถา สุญฺญตํ อนิมิตฺตํ อปฺปณิหิตญฺเจติ ติวิธํ โหติ อาการเภเทนฯ
[65] ปทมจฺจุตมจฺจนฺตํ, อสงฺขตมนุตฺตรํฯ
นิพฺพานมิติ ภาสนฺติ, วานมุตฺตา มเหสโยฯ
อิติ จิตฺตํ เจตสิกํ, รูปํ นิพฺพานมิจฺจปิ;
ปรมตฺถํ ปกาเสนฺติ, จตุธาว ตถาคตาฯ
อิติ อภิธมฺมตฺถสงฺคเห รูปสงฺคหวิภาโค นาม
ฉฏฺโฐ ปริจฺเฉโทฯ
7. สมุจฺจยปริจฺเฉโท
[1] ทฺวาสตฺตติวิธา วุตฺตา, วตฺถุธมฺมา สลกฺขณาฯ
เตสํ ทานิ ยถาโยคํ, ปวกฺขามิ สมุจฺจยํฯ
[2] อกุสลสงฺคโห มิสฺสกสงฺคโห โพธิปกฺขิยสงฺคโห สพฺพสงฺคโห เจติ สมุจฺจยสงฺคโห จตุพฺพิโธ เวทิตพฺโพฯ
อกุสลสงฺคโห
[3] กถํ? อกุสลสงฺคเห ตาว จตฺตาโร อาสวา – กามาสโว ภวาสโว ทิฏฺฐาสโว อวิชฺชาสโวฯ
[4] จตฺตาโร โอฆา – กาโมโฆ ภโวโฆ ทิฏฺโฐโฆ อวิชฺโชโฆฯ
[5] จตฺตาโร โยคา – กามโยโค ภวโยโค ทิฏฺฐิโยโค อวิชฺชาโยโคฯ
[6] จตฺตาโร คนฺถา – อภิชฺฌากายคนฺโถ, พฺยาปาโท กายคนฺโถ, สีลพฺพตปรามาโส กายคนฺโถ, อิทํสจฺจาภินิเวโส กายคนฺโถฯ
[7] จตฺตาโร อุปาทานา – กามุปาทานํ ทิฏฺฐุปาทานํ สีลพฺพตุปาทานํ อตฺตวาทุปาทานํฯ
[8] ฉ นีวรณานิ – กามจฺฉนฺทนีวรณํ พฺยาปาทนีวรณํ ถินมิทฺธนีวรณํ อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจนีวรณํ วิจิกิจฺฉานีวรณํ อวิชฺชานีวรณํฯ
[9] สตฺต อนุสยา – กามราคานุสโย ภวราคานุสโย ปฏิฆานุสโย มานานุสโย ทิฏฺฐานุสโย วิจิกิจฺฉานุสโย อวิชฺชานุสโยฯ
[10] ทส สํโยชนานิ – กามราคสํโยชนํ รูปราคสํโยชนํ อรูปราคสํโยชนํ ปฏิฆสํโยชนํ มานสํโยชนํ ทิฏฺฐิสํโยชนํ สีลพฺพตปรามาสสํโยชนํ วิจิกิจฺฉาสํโยชนํ อุทฺธจฺจสํโยชนํ อวิชฺชาสํโยชนํ สุตฺตนฺเตฯ
[11] อปรานิปิ ทส สํโยชนานิ – กามราคสํโยชนํ ภวราคสํโยชนํ ปฏิฆสํโยชนํ มานสํโยชนํ ทิฏฺฐิสํโยชนํ สีลพฺพตปรามาสสํโยชนํ วิจิกิจฺฉาสํโยชนํ อิสฺสาสํโยชนํ มจฺฉริยสํโยชนํ อวิชฺชาสํโยชนํ อภิธมฺเม (วิภ. 969)ฯ
[12] ทส กิเลสา – โลโภ โทโส โมโห มาโน ทิฏฺฐิ วิจิกิจฺฉา ถินํ อุทฺธจฺจํ อหิริกํ อโนตฺตปฺปํฯ
[13] อาสวาทีสุ ปเนตฺถ กามภวนาเมน ตพฺพตฺถุกา ตณฺหา อธิปฺเปตา, สีลพฺพตปรามาโส อิทํสจฺจาภินิเวโส อตฺตวาทุปาโท จ ตถาปวตฺตํ ทิฏฺฐิคตเมว ปวุจฺจติฯ
[14] อาสโวฆา จ โยคา จ,
ตโย คนฺถา จ วตฺถุโต;
อุปาทานา ทุเว วุตฺตา,
อฏฺฐ นีวรณา สิยุํฯ
ฉเฬวานุสยา โหนฺติ, นว สํโยชนา มตา;
กิเลสา ทส วุตฺโตยํ, นวธา ปาปสงฺคโหฯ
มิสฺสกสงฺคโห
[15] มิสฺสกสงฺคเห ฉ เหตู – โลโภ โทโส โมโห อโลโภ อโทโส อโมโหฯ
[16] สตฺต ฌานงฺคานิ – วิตกฺโก วิจาโร ปีติ เอกคฺคตา โสมนสฺสํ โทมนสฺสํ อุเปกฺขาฯ
[17] ทฺวาทส มคฺคงฺคานิ – สมฺมาทิฏฺฐิ สมฺมาสงฺกปฺโป สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมนฺโต สมฺมาอาชีโว สมฺมาวายาโม สมฺมาสติ สมฺมาสมาธิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ มิจฺฉาสงฺกปฺโป มิจฺฉาวายาโม มิจฺฉาสมาธิฯ
[18] พาวีสตินฺทฺริยานิ – จกฺขุนฺทฺริยํ โสตินฺทฺริยํ ฆานินฺทฺริยํ ชิวฺหินฺทฺริยํ กายินฺทฺริยํ อิตฺถินฺทฺริยํ ปุริสินฺทฺริยํ ชีวิตินฺทฺริยํ มนินฺทฺริยํ สุขินฺทฺริยํ ทุกฺขินฺทฺริยํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ โทมนสฺสินฺทฺริยํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ สทฺธินฺทฺริยํ วีริยินฺทฺริยํ สตินฺทฺริยํ สมาธินฺทฺริยํ ปญฺญินฺทฺริยํ อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยํ อญฺญินฺทฺริยํ อญฺญาตาวินฺทฺริยํฯ
[19] นว พลานิ – สทฺธาพลํ วีริยพลํ สติพลํ สมาธิพลํ ปญฺญาพลํ หิริพลํ โอตฺตปฺปพลํ อหิริกพลํ อโนตฺตปฺปพลํฯ
[20] จตฺตาโร อธิปตี – ฉนฺทาธิปติ วีริยาธิปติ จิตฺตาธิปติ วีมํสาธิปติฯ
[21] จตฺตาโร อาหารา – กพฬีกาโร อาหาโร, ผสฺโส ทุติโย, มโนสญฺเจตนา ตติยา, วิญฺญาณํ จตุตฺถํฯ